Thay vì chỉ tập trung phát triển IQ cho trẻ như trước đây, ngày càng có nhiều bậc cha mẹ chú trọng trau dồi cân đối cả tư duy (IQ) lẫn trí tuệ cảm xúc (EQ) cho con của mình, như một nền tảng vững chắc cho thành công của trẻ.
Vì sao IQ và EQ lại quyết định thành công trong tương lai?
IQ (viết tắt của Intelligence Quotient, hay còn gọi là chỉ số thông minh) giúp đo lường khả năng của con người trong các lĩnh vực như suy luận logic, hiểu từ ngữ và kỹ năng toán học… Trong khi đó, EQ (viết tắt của Emotional Quotient, hay còn gọi là chỉ số cảm xúc) là thước đo thông minh của con người thông qua khả năng cảm nhận, kiểm soát, bày tỏ cảm xúc… của người đó.
Theo phân tích của các chuyên gia tâm lý, chỉ số IQ và EQ được thể hiện qua 6 kỹ năng chính ảnh hưởng trực tiếp đến sự thành công của trẻ cả ở hiện tại lẫn tương lai, bao gồm: Tư duy phản biện, Khả năng tập trung, Khả năng giải quyết vấn đề (liên quan đến IQ) và Khả năng giao tiếp, Kỹ năng hợp tác, Thấu hiểu cảm xúc (liên quan đến EQ).
Rõ ràng, khi có chỉ số IQ cao, trẻ sẽ có khả năng phản biện, tập trung, giải quyết vấn đề tốt. Nhưng nếu trẻ không có chỉ số EQ cao sẽ dẫn đến tình trạng trẻ khó hòa đồng, không hợp tác được với bạn bè và mọi người xung quanh, dễ cảm thấy lo lắng, thiếu tự tin khi gặp những môi trường lạ hoặc thử thách mới mẻ.
Vì những lý do này nên các chuyên gia trong lĩnh vực tâm lý, giáo dục cho rằng, việc cân bằng chỉ số IQ và EQ sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện và sớm gặt hái được thành công trong tương lai. Nhà tâm lí học nổi tiếng Daniel Goleman chỉ ra trong quyển sách “Emotional Intelligence: Why it Can Matter More Than IQ” rằng có sự tương quan giữa chỉ số IQ, EQ và trẻ em sẽ không thể phát huy hết tiềm năng về trí tuệ của mình nếu không có trạng thái cảm xúc tốt. Như vậy, giúp con cân bằng IQ và EQ là vô cùng cần thiết cho sự phát triển toàn diện của trẻ.
Tuy nhiên, có một thực tế là trong thế giới hiện đại ngày nay, trẻ em đang dành nhiều thời gian cho các thiết bị công nghệ mà bỏ quên đi việc giao tiếp, chuyện trò, vui chơi trực tiếp với nhau. Theo một nghiên cứu của tổ chức Kaiser Foundation, trẻ em và thiếu niên sử dụng thiết bị công nghệ nhiều gấp 4 đến 5 lần thời lượng cho phép, điều này đôi khi gây nên những ảnh hưởng xấu đến sự phát triển.
Giúp trẻ phát triển cân đối IQ và EQ thông qua các hoạt động hàng ngày
Theo một khảo sát được tổ chức LightSpeed Singapore thực hiện trên 3,600 mẹ tại 6 nước Đông Nam Á (Việt Nam, Singapore, Thái Lan, Indonesia, the Philippines and Malaysia), có đến 90% các bà mẹ cho rằng EQ cũng quan trọng không kém IQ, trẻ cần cả hai để thành công trong tương lai.
Để giúp con phát triển tốt 6 kỹ năng IQ và EQ, vai trò của các bậc cha mẹ vô cùng quan trọng. Cha mẹ là người gần gũi nhất với con, có thể cùng con học tập, vui chơi, lắng nghe mọi cảm xúc của con. Cha mẹ cũng có thể chỉ dạy cho con những điều nên và không nên làm từ khi thơ bé.
Có rất nhiều cách gần gũi để cha mẹ giúp bé phát triển 6 kỹ năng IQ và EQ hàng ngày, trong đó tăng cường giao tiếp trực tiếp với trẻ thay vì chỉ “phó mặc” trẻ cho các thiết bị công nghệ được xem là khá quan trọng.
Chẳng hạn nếu cha mẹ thường xuyên trò chuyện với con, luôn đặt câu hỏi và cố gắng trả lời những câu hỏi của con, cha mẹ sẽ giúp bé phát triển Tư duy phản biện (liên quan đến IQ). Nếu ba mẹ để bé cùng giúp phụ giúp việc nhà, chia đội để chơi các trò chơi trong gia đình, bé sẽ học được Kỹ năng hợp tác (liên quan đến EQ).
Một cách hiệu quả khác để ba mẹ đồng hành cùng con trên bước đường phát triển IQ và EQ là tạo điều kiện cho con tham gia các lớp kỹ năng phù hợp độ tuổi của bé, khuyến khích con đến với các sân chơi mang tính đội nhóm tập thể và kích thích sự sáng tạo.
Đặc biệt, vai trò quan trọng của ba mẹ trong việc giúp trẻ em phát triển 6 kỹ năng IQ và EQ còn thể hiện ở việc chủ động cung cấp cho trẻ những chất dinh dưỡng tốt nhất để phát triển trí não.
Với dinh dưỡng quý báu chọn lọc cho con, trẻ sẽ có được một nền tảng quan trọng để phát triển cân đối và hoàn thiện cả IQ lẫn EQ.
